1. Thông tin hành chính cơ bản
Xã Cẩm Lạc là đơn vị hành chính mới của tỉnh Hà Tĩnh, được thành lập vào năm 2025 theo Đề án sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Hà Tĩnh.
Xã được hình thành trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cũ gồm: xã Cẩm Minh, xã Cẩm Lạc và xã Cẩm Sơn.
Trụ sở chính quyền xã mới được đặt tại UBND xã Cẩm Lạc cũ – nơi có vị trí trung tâm, giao thông thuận lợi, cơ sở vật chất đầy đủ, phù hợp cho việc điều hành và phục vụ nhân dân.

2. Vị trí địa lý
Xã Cẩm Lạc nằm ở phía tây nam tỉnh Hà Tĩnh, có địa hình bán sơn địa đặc trưng, gồm đồng bằng, đồi núi thấp và các khe suối nhỏ.
Phía bắc giáp xã Cẩm Hưng, phía nam giáp tỉnh Hương Khê, phía tây giáp xã miền núi, phía đông giáp các xã đồng bằng trung tâm tỉnh.
Vị trí địa lý đa dạng tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các mô hình kinh tế tổng hợp, nông nghiệp hữu cơ, phát triển rừng sản xuất và du lịch sinh thái.

3. Diện tích và dân số
Xã có diện tích tự nhiên 115,86 km² – vượt gần 4 lần mức diện tích chuẩn theo quy định hành chính.
Tổng dân số đạt 19.399 người, tương đương 121,24% so với quy định.
Sự rộng lớn về diện tích và mật độ dân cư phân bố tương đối ổn định giúp xã thuận lợi trong quy hoạch phát triển không gian sản xuất, dân cư và bảo tồn tài nguyên môi trường.

4. Lịch sử hình thành và quá trình phát triển
Ba xã cũ là những vùng quê giàu truyền thống cách mạng, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và phát triển đất nước.
Xã Cẩm Lạc vốn có thế mạnh về sản xuất nông nghiệp và phong trào xây dựng nông thôn mới. Cẩm Minh nổi tiếng với những làng nghề truyền thống và cảnh quan sinh thái. Cẩm Sơn là địa bàn có tiềm năng lớn về phát triển kinh tế rừng và chăn nuôi đại gia súc.
Việc sáp nhập 3 đơn vị đã hình thành nên một xã có quy mô lớn, tiềm lực đa dạng, là điều kiện thuận lợi để phát triển theo hướng bền vững, toàn diện.

5. Kinh tế – xã hội
Kinh tế xã Cẩm Lạc phát triển dựa trên mô hình nông – lâm kết hợp và đang từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn.
Nông nghiệp truyền thống với các loại cây trồng chủ lực như lúa, ngô, lạc, rau màu, cây ăn quả (cam, bưởi, chuối...) được duy trì ổn định, đồng thời từng bước chuyển sang ứng dụng công nghệ cao.
Lâm nghiệp đóng vai trò quan trọng với diện tích rừng tự nhiên và rừng trồng lớn, người dân phát triển các mô hình trồng keo, keo lai, tràm gió và khai thác lâm sản bền vững.
Chăn nuôi bò, dê, lợn, gia cầm theo mô hình trang trại đang phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng cao thu nhập cho nhiều hộ dân.
Bên cạnh đó, một số mô hình kinh tế tổng hợp VAC, du lịch trải nghiệm, phát triển sản phẩm OCOP từ cây trồng bản địa đang được khuyến khích và hỗ trợ mở rộng.

6. Hành chính – chính trị
Sau khi sáp nhập, chính quyền xã Cẩm Lạc được kiện toàn đồng bộ, từ tổ chức Đảng, chính quyền đến các tổ chức đoàn thể.
Đội ngũ cán bộ lãnh đạo được lựa chọn kỹ lưỡng từ các đơn vị cũ, đảm bảo tính kế thừa, dân chủ và hiệu quả.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành luôn bám sát thực tiễn, giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh, đảm bảo ổn định an ninh – trật tự và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Cải cách hành chính được quan tâm triển khai mạnh mẽ, hướng đến xây dựng nền hành chính phục vụ, nâng cao sự hài lòng của người dân.

7. Văn hóa – xã hội – bản sắc
Cẩm Lạc có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu truyền thống yêu nước, hiếu học và đoàn kết cộng đồng.
Trên địa bàn xã có nhiều di tích lịch sử – văn hóa, nhà thờ họ, đình làng, các công trình tâm linh mang giá trị văn hóa sâu sắc.
Phong trào xây dựng đời sống văn hóa mới, gia đình văn hóa, thôn văn hóa được đẩy mạnh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và giữ gìn thuần phong mỹ tục.
Hệ thống trường học được đầu tư phát triển theo hướng đồng bộ, chất lượng giáo dục ngày càng được cải thiện rõ rệt.
Trạm y tế xã có đội ngũ cán bộ chuyên môn tận tâm, thường xuyên tổ chức khám chữa bệnh định kỳ, tiêm chủng, chăm sóc sức khỏe ban đầu và truyền thông y tế cộng đồng.

8. Tầm nhìn phát triển
Cẩm Lạc đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành xã nông thôn mới nâng cao kiểu mẫu, phát triển toàn diện dựa trên 3 trụ cột: nông nghiệp bền vững, kinh tế xanh và bảo tồn bản sắc văn hóa.
Định hướng phát triển bao gồm:
• Quy hoạch các vùng sản xuất tập trung theo cây trồng – vật nuôi chủ lực
• Phát triển kinh tế rừng, bảo vệ môi trường sinh thái và phòng chống thiên tai
• Hỗ trợ xây dựng mô hình sản phẩm OCOP, mở rộng thị trường tiêu thụ
• Xây dựng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, giao thông thuận lợi đến từng thôn xóm
• Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, bảo vệ sức khỏe cộng đồng
• Tăng cường truyền thông, chuyển đổi số và đào tạo kỹ năng cho người dân
• Phấn đấu đến năm 2027 đạt xã nông thôn mới nâng cao, năm 2030 đạt xã kiểu mẫu có bản sắc riêng, thân thiện và bền vững